Enigma (Latince "aenigma", bilmece), 2. dünya savaşında Alman ordusu tarafından iletişimde kullanılan şifreleme makinesidir. Daktiloya benzeyen makine, yazılan harfleri başka harflere çevirerek çalışmaktadır. Kulağa basitmiş gibi gelen bu şifreleme, cihazdaki değişken motor sistemi ve bağlantılar sayesinde çok karmaşık şekilde yapılmaktaydı. Almanlar tarafından "çözülümez" denilen enigma makinesiyle oluşturulan şifreler çözülmüş, böylece Almanların yapacağı her askeri hareket önceden belirlenmiştir. Bu sayede savaşın seyri değişmiş, İngilizler ve müttefikleri Almanlara karşı büyük avantaj sağlamışlardır.

Genel kanının aksine, enigma makinesi 2. dünya savaşı yıllarında Alman ordusu tarafından geliştirilen bir cihaz değildir. Cihaz, Alman mühendis Arthur Scherbius tarafından 1918 yılında icat edilmiştir. Scherbius, cihazını Alman ordusuna satmak istese de ordu bu icat ile ilgilenmemiş ve cihaz 1923 yılında ticari olarak özel şirketlere satışa sunulmuştur. Bu süreçte Enigma makinesi İngiliz ordusu tarafından da incelenmiş ve kullanıma uygun bulunmamıştır. 1927 yılında cihazın geliştirilmesi ile pekçok farklı ülkedeki özellikle banka ve finans şirketleri tarafından satın alınmıştır.

Enigma birtakım değişiklerle 1926 yılında Alman deniz kuvvetleri tarafından kullanılmaya başlanmış, başarılı sonuçların elde edilmesiyle bütün orduya yayılmıştır.

1932 yılında ülkeler arası tansiyonun yükselmesi ve savaş ihtimalinin ortaya çıkmasıyla, Alman ordusu takibe alınmış ve Enigma kodları çözülmeye çalışılmıştır. Bu tarihte Polanyalı matematikçiler Jerzy Rozycki, Henryk Zygalski ve Marian Rejewski enigma kodlarını çözmeyi başarmışlardır. Yani Enigma şifrelemesini ilk çözen İngilizler değil, Polanyalılardır. Ayrıca Polonyalı matematikçiler 1938 yılında geliştirdikleri bir cihaz ile Enigma çözümünü otomatik hale getirmişlerdir. Bu cihaza "bombe" (bomba) adı verilmiştir. ( Daha sonra kod çözümlemesi yapan otomatik cihazlar da bomba ismiyle anılmıştır. ) Cihaz, Alman işgaline yani 1939 yılına kadar başarıyla çalışmıştır. Bu tarihten sonra Almanların sisteme fazladan motor eklemesi, Enigmanın çözülmesini oldukça zorlaştırmıştır. Bu sırada savaşın çıkacağını öngören İngilizler enigma kodlarını çözmek üzere bir takım oluşturmuş, Polonyalı matematikçileri de bu ekibe dahil etmişlerdir. Savaşın ilk yılında bazı enigma kodları bu takım tarafından çözülmüş ve yararlı bilgiler orduya iletilmiştir.

Enigma şifrelerinin çözülmesindeki en büyük başarı, İngilizlerin oluşturduğu kod çözme ekibinde yer alan Alan Turing'in gelişmiş bir "bomba" tasarlamasıdır. Böylece Alman ordu birimlerinde kullanılan, farklı enigmaların tamamının çözümü gerçekleştirilmiştir.

Enigma cihazı temelde 3 motor ve harf bağlantı noktalarından oluşan bir cihazdır. Klavyeden bir harfe basıldığında, cihaz bu harfi şifreleyerek başka bir harf olarak gösterir. Enigmanın başarılı olmasında ve çözümünün bu kadar zor olmasındaki neden, herhangi bir sabit bir algoritmaya bağlı olmamasıdır. Örneğin klavyeden "a" tuşuna bastıysanız, bu rakam şifrelenir ve diyelim ki "a" harfinin şifreli hali "c" olarak makinede gösterilsin. "a" harfine tekrar bastığınızda, "a" harfi artık "c" olarak şifrelenmez, başka bir karakter kullanılır. Çünkü klavyeden her tuşa basıldığında makine içinde bulunan 3'lü motor sistemi hareket eder. Bu yüzden her harften sonra şifreleme yöntemi değişir. Şifreyi çözmek için makinedeki motor sisteminin ve harf bağlantı kısmının ayarları bilinmelidir. Şifreli bir bilgi geldiğinde, makine önceden büyük gizlilik içinde gönderilen ayarlar ile hazır hale getirilir ve şifreli bilgi normal bilgiye çevirilir. (Makine ayarları periyodik olarak değiştirilmiştir) Makine ayarları bilinmiyorsa şifreli bilginin çözülmesi imkansıza yakındır. Çünkü 1 harf, en basit enigma makinesinde 15 milyar kere milyar farklı şekilde, en karmaşık enigma makinesinde ise yaklaşık 3 Googol (1 Googol = 10 üzeri 100) farklı şekilde şifrelenebilmektedir. Bu yüzden Almanlar enigma makinesinin "çözülemez" olduğunu düşünmekteydi. Fakat Polonyalı matematikçilerin bilgi birikimleri, Turing'in geliştirdiği bomba, enigma makinelerinin ele geçirilmesi ve incelenmesi, İngiliz casuslarının başarıları ve bazı harflerin (sesli harfler gibi) yazışmalarda fazlaca kullanılması sayesinde (olasılığı azaltan bir etmendir) enigma şifreleri 1940 yılından savaşın bitim tarihi olan 1945 yılına kadar çözülmüştür. Böylece Almanların her hareketi önceden bilinmiş ve bunlara göre tedbirler alınmıştır. Hava akınlarından, tank saldırılarına, piyade çıkartmalarından, geri çekilme bilgilerine, sürpriz atak hazırlıklarından, ordunun mühimmat bilgilerine kadar bütün Alman haberleşmesi İngilizler tarafından öğrenilmiş, İngilizlerin bu başarısı ve Almanların enigmaya olan aşırı güvenleri savaşın sonucunu değiştiren önemli bir etken olmuştur.